W obliczu aktywności na świeżym powietrzu, szczególnie w obszarach leśnych i trawiastych, często zapominamy o potencjalnych zagrożeniach, takich jak ugryzienia kleszczy. Pomimo ich niewielkich rozmiarów, kleszcze mogą przenosić groźne choroby, które mogą poważnie zagrażać naszemu zdrowiu. Każde ukąszenie kleszcza to kontakt z krwią i możliwość przeniesienia potencjalnych chorób na kolejnego żywiciela. Jedną z najbardziej powszechnych chorób odkleszczowych jest borelioza, jednak istnieje wiele innych patogenów, które mogą być przenoszone przez te pasożyty. 

Choroby odkleszczowe: Wymieniamy najpopularniejsze

1. Borelioza

Borelioza, znana również jako choroba z Lyme, jest spowodowana przez bakterię Borrelia burgdorferi. Objawy boreliozy mogą obejmować:

• Wczesną fazę: charakteryzuje się często wystąpieniem rumienia zwanego erythema migrans, który może rozprzestrzeniać się z miejsca ugryzienia.
• Późną fazę: może prowadzić do poważnych powikłań neurologicznych, stawowych i sercowych.

Leczenie boreliozy obejmuje zazwyczaj antybiotykoterapię.

2. Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)

Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest poważną chorobą odkleszczową wywołaną przez wirusa kleszczowego zapalenia mózgu (TBEV). Na chwilę obecną nie istnieje specyficzne leczenie przeciwwirusowe dla KZM. Leczenie polega głównie na łagodzeniu objawów i wspieraniu organizmu w walce z infekcją. Objawy KZM mogą obejmować:

• gorączkę
• bóle głowy
• wymioty
• zmiany neurologiczne

Oto kilka kluczowych kroków w leczeniu kleszczowego zapalenia mózgu:

• Hospitalizacja: Pacjenci z podejrzeniem lub potwierdzonym przypadkiem KZM są zazwyczaj hospitalizowani, szczególnie gdy występują poważne objawy neurologiczne.
• Leczenie objawowe: Leczenie objawowe obejmuje łagodzenie gorączki, bólów głowy, nudności, wymiotów i innych objawów, które mogą wystąpić w przebiegu choroby. Pacjentom może być podawana terapia płynowa w celu zapobiegania odwodnieniu.
• Opieka neurologiczna: W przypadku poważnych objawów neurologicznych, takich jak zapalenie mózgu, pacjenci mogą wymagać specjalistycznej opieki neurologicznej. Leki przeciwdrgawkowe lub środki przeciwbólowe mogą być stosowane w celu łagodzenia objawów.
• Rehabilitacja: Po ustąpieniu objawów aktywnego zakażenia, pacjenci mogą potrzebować rehabilitacji w celu przywrócenia funkcji neurologicznych, zwłaszcza jeśli wystąpiły poważne powikłania, takie jak porażenie lub utrata koordynacji ruchowej.

3. Babeszjoza

Babeszjoza jest spowodowana przez pasożyta zwanego Babesia. Choć babeszjoza jest bardziej powszechna u zwierząt, zwłaszcza u bydła i psów, to jednak zdarzają się przypadki zakażenia u ludzi. Objawy babeszjozy u ludzi mogą być podobne do objawów grypy. Objawy mogą obejmować:

• gorączkę
• dreszcze
• bóle mięśniowe
• osłabienie

Leczenie polega zazwyczaj na antybiotykoterapii.

4. Anaplazmoza

Anaplazmoza jest wywoływana przez bakterię Anaplasma phagocytophilum. Objawy mogą obejmować:

• gorączkę
• dreszcze
• bóle głowy
• zmęczenie

Leczenie polega na antybiotykoterapii.

Czytaj więcej na temat chorób odkleszczowych. 

Diagnozowanie boreliozy  i objawy:

Objawy boreliozy mogą być różnorodne i nie zawsze łatwe do rozpoznania, co sprawia, że diagnoza tej choroby może być wyzwaniem – łatwo mogą być pomylone z innymi chorobami, często są to objawy grypopodobne. Wczesne objawy boreliozy mogą obejmować:

• Erythema migrans: Charakterystyczna czerwona plamka, która rośnie wokół miejsca ukąszenia kleszcza. Może pojawić się po kilku dniach lub nawet tygodniach od ukąszenia. Wystąpienie tzw. rumienia wędrującego, czyli zaczerwienienia o kształcie pierścieniowatym, mogącego wystąpić na całej powierzchni ciała, jest dość charakterystycznym objawem. Pierścień ten może się przemieszczać - stąd “wędrujący” w nazwie. Jednak pamiętajmy – nie zawsze po ukąszeniu kleszcza pojawia się rumień.
• Gorączka: Wysoka temperatura ciała, która może być trudna do opanowania.
• Bóle mięśniowo-stawowe: Możliwe są bóle stawów i mięśni, które mogą być trudne do zidentyfikowania jako objawy boreliozy.
• Zmęczenie: Wczesne stadia boreliozy mogą wywoływać uczucie zmęczenia i ogólnej słabości.

W późniejszych stadiach boreliozy, jeśli nie zostanie zdiagnozowana i leczona, mogą pojawić się poważniejsze objawy, takie jak zapalenie stawów, problemy neurologiczne (takie jak neuropatia obwodowa czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) oraz problemy sercowe (takie jak zapalenie mięśnia sercowego).

Jak wygląda ślad po ukąszeniu kleszcza?

Ugryzienie kleszcza może pozostawić różnorodne ślady na skórze, które mogą być łatwo przeoczone, ale ważne jest, aby wiedzieć, na co zwracać uwagę. Najbardziej charakterystycznym śladem po ukąszeniu kleszcza jest erythema migrans, czyli czerwona plamka, która często pojawia się wokół miejsca ukąszenia. Plamka ta może być początkowo mała i niewielka, ale w miarę upływu czasu może się powiększać, często osiągając średnicę kilku centymetrów. Charakteryzuje się również zmieniającym się wzorcem, z jaśniejszym centrum i ciemniejszym obrzeżem.

Erythema migrans jest najbardziej znanym objawem infekcji boreliozą, chorobą przenoszoną przez kleszcze, ale nie zawsze występuje. W niektórych przypadkach ukąszenie kleszcza może pozostawić jedynie małą zaczerwienioną plamkę, która może być łatwo pomylona z ukąszeniem komara lub innego insekta. Dlatego też ważne jest, aby dokładnie badać skórę po pobycie na terenach, gdzie kleszcze są powszechne, zwłaszcza w okolicach obszarów trudno dostępnych, takich jak pachwiny, kark, owłosiona skóra czy miejsca z fałdami skórnymi.

Jeśli zauważysz jakiekolwiek podejrzane zmiany na skórze po kontakcie z kleszczem, należy skonsultować się z lekarzem. Wczesne rozpoznanie i leczenie boreliozy są kluczowe dla skutecznego zwalczania tej choroby. Ponadto, pamiętaj o regularnym stosowaniu metod zapobiegawczych, takich jak noszenie odzieży ochronnej, stosowanie repelentów i regularne kontrolowanie ciała po pobycie na zewnątrz. Zdrowie jest najważniejsze, dlatego bądź świadomy zagrożeń związanych z ukąszeniami kleszcza i podejmuj odpowiednie działania profilaktyczne.

Leczenie boreliozy:

Leczenie boreliozy zależy od stadia choroby oraz od indywidualnych czynników zdrowotnych pacjenta. Wczesne stadia boreliozy mogą być zazwyczaj skutecznie leczone za pomocą antybiotyków, takich jak doksycyklina, amoksycylina lub cefalosporyny. W późniejszych stadiach, kiedy choroba zaawansuje się i spowoduje poważniejsze powikłania, konieczne może być dłuższe leczenie oraz stosowanie silniejszych antybiotyków.

Jednakże, im szybciej choroba zostanie zdiagnozowana i rozpocznie się leczenie, tym większe są szanse na pełne wyleczenie i uniknięcie powikłań. Dlatego też ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem po zauważeniu podejrzanych objawów boreliozy.

Profilaktyka boreliozy:

Najskuteczniejszą metodą zapobiegania boreliozie jest unikanie ukąszeń kleszcza. Istnieje kilka prostych kroków, które można podjąć, aby zminimalizować ryzyko zakażenia boreliozą:

• Noszenie odzieży ochronnej: Długie spodnie i koszule z długimi rękawami mogą pomóc w ograniczeniu dostępu kleszczy do skóry.
• Jasne ubrania: Na odzieży w jasnych kolorach łatwiej można dostrzec pasożyta.
• Stosowanie repelentów: Repelenty odstraszające kleszcze mogą być skuteczną metodą ochrony przed ukąszeniami, jednak należy pamiętać, że zawierają substancje chemiczne, które nie są obojętne dla zdrowia i środowiska. 
• Stosowanie naturalnych środków do ochrony przed kleszczami: Naturalne repelenty mogą pomóc w walce z kleszczami np.: olejek z drzewa herbacianego, ocet jabłkowy, eteryczne olejki zapachowe (olejek lawendowy, z mięty pieprzowej, cytryny czy eukaliptusa), zioła takie jak np.: rumianek, mięta czy bazylia.
• Stosowanie ultradźwiękowych urządzeń do ochrony przed kleszczami: Urządzenia emitujące ultradźwięki TICKLESS^Ⓡ: chronią przed kleszczami, bez chemii. Są całkowicie bezpieczne dla ludzi i zwierząt domowych.  
• Regularne sprawdzanie ciała: Po powrocie z obszarów, gdzie kleszcze są powszechne, należy dokładnie sprawdzić ciało pod kątem obecności kleszczy. Szczególną uwagę należy zwrócić na obszary ciała, takie jak pachwiny, kark, owłosiona skóra i miejsca z fałdami skórnymi. Jeśli mamy czworonoga pamiętajmy, aby po każdym spacerze bardzo dokładnie sprawdzić sierść i skórę zwierzęcia. 

Tickless: Skuteczna ochrona przed kleszczami bez chemii

TICKLESS^Ⓡ to innowacyjne urządzenie, które oferuje skuteczną ochronę przed kleszczami bez stosowania chemii. Jest doskonałym rozwiązaniem dla rodziców mających małe dzieci, u których stosowanie środków chemicznych jest niedozwolone - TICKLESS^Ⓡ można stosować już od pierwszego dnia życia dziecka. TICKLESS^Ⓡ na kleszcze polecany jest alergikom, kobietom w ciąży, osobom aktywnym fizycznie. Te ultradźwiękowe urządzenia na kleszcze są nie tylko całkowicie bezpieczne dla ludzi, ale również dla zwierząt - można ich bez obaw używać u psów i kotów wybierając wersje dla zwierząt: TICKLESS^Ⓡ Pet lub TICKLESS^Ⓡ Mini.

Jak działa Tickless?

Urządzenie działa na zasadzie emisji ultradźwięków, które oddziałowują na kleszcze, nie szkodząc przy tym ludziom ani zwierzętom. Ultradźwięki blokują główny narząd zmysłu, dzięki któremu pasożyty wyczuwają swoją ofiarę. Dlatego tak długo jak znajdujemy się w obszarze emitowanych ultradźwięków kleszcz nie rozpozna w nas żywiciela, w związku z czym unikniemy wkleszczenia pasożyta. Dowiedz się więcej o technologii dzialania TICKLESS^Ⓡ. TICKLESS^Ⓡ jest łatwy w użyciu – bez trudu można go zamontować do sznurówki buta, szlufki od spodni, plecaka, ubrania, dziecięcego wózka czy obroży psa.

Zapewniając kompleksową ochronę przed kleszczami, TICKLESS^Ⓡ pomaga zapobiegać zakażeniom boreliozą i innymi chorobami odkleszczowymi, umożliwiając jednocześnie bezpieczne i przyjemne korzystanie z czasu spędzanego na zewnątrz. Dzięki temu innowacyjnemu rozwiązaniu, każdy może cieszyć się aktywnością na świeżym powietrzu, nie martwiąc się o ukąszenia kleszczy czy konieczność stosowania preparatów chemicznych.

Podsumowanie

Kleszcze są pasożytującymi arachnidami, które żywią się krwią ssaków, ptaków i gadów. W Polsce kleszcze można znaleźć w różnych środowiskach, w tym w lasach, parkach, ogrodach i nawet na terenach miejskich.  Atakują one zazwyczaj obszary ciała, które są ciepłe i wilgotne, takie jak pachwiny, kark, owłosiona skóra.

Zakażenie boreliozą, czy innymi chorobami odkleszczowymi, to poważne zagrożenie dla zdrowia, które może wystąpić po ukąszeniu zakażonego kleszcza. Objawy boreliozy mogą być różnorodne i nie zawsze łatwe do rozpoznania, dlatego ważne jest, aby być świadomym ryzyka związanego z ukąszeniem kleszcza. Wczesne rozpoznanie objawów boreliozy jest kluczowe dla skutecznego zwalczania tej choroby. Dlatego też należy regularnie sprawdzać skórę po pobycie na zewnątrz, szczególnie w obszarach, gdzie kleszcze są powszechne, oraz stosować środki ostrożności, aby uniknąć ukąszenia kleszcza. Zapewnienie sobie, swojej rodzinie i zwierzętom odpowiedniej ochrony przed ukąszeniami kleszcza może znacząco zmniejszyć ryzyko zakażenia boreliozą oraz innymi chorobami odkleszczowymi.